طرح احداث خط ریلی شلمچه ـ بصره از حدود ۲۰ سال مطرح شد اما بنا بر دلایل متعددی از جمله حضور داعش در عراق و نبود اعتبارات و...راه به جایی نبرد تا اینکه سرانجام عملیات اجرایی این پروژه بعد از گذشت ۲۰ سال، شهریورماه سال ۱۴۰۲ کلید خورد.
هدف از احداث این خط ریلی، اتصال ایران و عراق با ریل به یکدیگر، فراهم شدن امکان سفر ریلی با رفاه بالا برای زائران ایرانی عتبات عالیات و زائران عراقی مشهد و در نهایت کمک به افزایش تعاملات میان دو کشور است.
براساس اطلاعات منتشر شده، قرار است این خط ریلی ۳۲ کیلومتری با همکاری دو کشور ایران و عراق طی ۱۸ ماه به سرانجام برسد که با احداث پلی بر روی رودخانه اروند در محل جزیره سندباد در شهر بصره، پل با دهانه بازشو با قابلیت کشتیرانی، پل بزرگ بر روی رودخانه اروند رود و ۱۶ کیلومتر عملیات مین روبی و احداث پایانه مرزی این مهم عملیاتی شود.
جبارعلی ذاکری - مدیرعامل راه آهن - چندی پیش در تشریح روند تکمیل این پروژه اعلام کرد که در شش ماهه اخیر این پروژه فعال شده است و مین روبی‌های آن به زودی به اتمام خواهد رسید.
به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی، هر چه از مرز فاصله می‌گیریم تعداد کشف مین‌ها و ادوات جنگی کاهشی و سرعت عملیات نیز بیشتر می‌شود.
اخیر اما او از اتمام مین‌روبی پروژه راه‌آهن شلمچه به بصره ظرف ۱۰ روز آینده خبر داده و گفته است که با پیگیری وزیر راه و شهرسازی و حمایت دولت چهاردهم، یکی از سه تعهد جمهوری اسلامی ایران در پروژه عظیم خط‌آهن شلمچه - بصره در آینده نزدیک به اتمام خواهد رسید و برای آغاز عملیات زیرسازی به کشور عراق تحویل داده‌ خواهد شد.
به گفته ذاکری، مین‌روبی پروژه در داخل خاک عراق است و با توجه به تنوع، تعداد و تراکم بسیار زیاد مین‌ها و مواد منفجره یکی از موانع اصلی اجرای این پروژه مهم در دو دهه گذشته محسوب می‌شد.
براساس آخرین اطلاعات منتشر شده، عمده عملیات مین‌روبی به طول ۱۰ کیلومتر انجام شده و تاکنون بیش از ۱۱ هزار نوع از انواع مهمات با استانداردهای روز کشف و منهدم شده است.
براساس وعده داده شده، پیمانکار راه آهن شلمچه - بصره متعهد است که تا پایان تیرماه سال بعد کل پروژه را به اتمام برساند، ولی گفته شده که با توجه به اهمیت زائران اربعین، احتمالا با هماهنگی های انجام شده دوخط از این خطوط تا اربعین امسال آماده بهره‌برداری می‌شود و زائران می‌توانند تا مرز از قطار استفاده کنند؛ لذا به نظر می‌رسد با اتمام عملیات مین‌روبی در روزهای آینده، این پروژه یک قدم به پایان خود نزدیک شود.